Schronisko Samotnia jest jednym z najstarszych schronisk górskich w Polsce. Zlokalizowane jest w Kotle Małego Stawu w Karkonoszach i niezmiennie przyciąga turystów.
Schronisko Samotnia gościnne od wieków
Pierwsze wzmianki o schronisku Samotnia nad Małym Stawem pochodzą z 1670 roku, kiedy to schronisko było raczej skromną budą nad stawem, do której prowadziła ścieżka z okolic dzisiejszego Karpacza przez Złotówkę. Mieszkał w niej strażnik pilnujący pstrągów należących do właścicieli tych ziem – rodziny Schaffgotschów. Przypuszcza się, że pierwsi właściciele budy nad stawem wywodzili się z rodziny Schuderów, utrzymującej się z hodowli kóz.
Wesele, impreza firmowa lub z przyjaciółmi?
Kiedy w 1866 roku uruchomienie linii kolejowej z Jeleniej Góry do Wrocławia i Berlina znacząco wpłynęło na rozwój ruchu turystycznego, właściciele karkonoskich bud dostrzegli potencjał i potrzebę rozbudowy swojego dobytku. Za rozbudowę Samotni zabrał się Karol Häring. Niestety, na skutek postępującego zubożenia, musiał on w 1891 roku sprzedać swoją chatę radcy handlowemu z Miłkowa – Henrykowi Richterowi. Cena wyniosła 4000 talarów oraz spore stado bydła. Nowy właściciel kontynuował rozbudowę „Samotni”. To właśnie Richter odpowiada za pojawienie się symbolu Samotni – wieżyczki a także odlanego w Jeleniej Górze dzwonu.
Na początku XX wieku schronisko przez kilkanaście lat dzierżawił Józef Bönsch, a następnie Richter sprzedał je Franciszkowi Krausowi, który dalej modernizował obiekt. Od 1927 roku schronisko prowadził wraz z żoną Gerdą, znany niemiecki sportowiec – Paul Haase. Schronisko było wtedy prężnie działającym centrum sportów zimowych. Ostatnim niemieckim właścicielem schroniska był Franz Hövel.
Po II wojnie światowej przez schronisko przewinęło się kilkunastu zarządców, m.in. Stanisław Staroń, Zbigniew Pawłowski, czy Cezary Marcinkowski. W czerwcu 1966 roku Samotnią zaczął kierować Waldemar Siemaszko – legendarna postać w Karkonoszach. Samotnia przeżyła wtedy prawdziwy rozkwit i stała się najczęściej nagradzanych schronisk i obiektów turystycznych w kraju.
Miejsce, w którym wiele się dzieje
Wybudowano tu pierwszą w Sudetach biologiczną oczyszczalnię ścieków, zmodernizowano system ogrzewania z koksowego na olejowy, a także zaadoptowana jedno z pomieszczeń na jedyną w kraju samoobsługową narciarnię. Ponadto wybudowano garaż na pierwszy w Karkonoszach kanadyjski skuter śnieżny, a także zmodernizowano pracę pralni i kuchni. Niestety, w lutym 1994 roku samochód, którym jechał Siemaszko spadł z kilkumetrowej skarpy.
Obecnie schronisko nosi właśnie jego imię Schronisko PTTK Samotnia im. Waldemara Siemaszki nad Małym Stawem. Po tych tragicznych wydarzeniach rodzinną tradycję prowadzenia „Samotni” podtrzymywała jego żona – Sylwia. Jeszcze w 1975 roku, z myślą o kolejnych inwestycjach, planowano przekształcić schronisko w muzeum górskie. Niemniej nadal służy ono turystom i miłośnikom gór.
Organizowano tu m.in. zawody narciarskie o „Puchar Samotni”, przeglądy filmowe, zawody płetwonurków o „Błękitną Wstęgę Samotni” oraz narciarski „Slalom Wiosenny” i „Slalom Czekoladowy”. Inicjatywy podejmowane przez bywalców schroniska na rzecz rozwoju tego miejsca były tak liczne, że zaczęto przyznawać najbardziej oddanym turystom tytuł i odznakę „Zasłużony dla schroniska”.
Co oferuje turystom schronisko Samotnia?
Schronisko PTTK Samotnia oferuje obecnie 50 miejsc noclegowych w pokojach 1-8-osobowych oraz pełne wyżywienie. W schronisku organizowane są także różnego rodzaju spotkania okolicznościowe, śluby, imprezy firmowe oraz spotkania kulturalne i sportowe. W budynku znajduje się także Punkt Informacji Turystycznej, punkt Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, bufet, a nawet ścianka wspinaczkowa. Schronisko posiada stały dostęp do internetu, który udostępnia swoim gościom dzięki lokalnemu nadajnikowi radiowemu WiFi.
Schronisko PTTK Samotnia uchodzi za perłę dolnośląskich schronisk górskich. Słynie z przytulnej atmosfery, bogatej historii i prawdziwie domowej kuchni. Jest otwarte przez cały rok i można dotrzeć do niego jedynie na piechotę. Staw, nad którym mieści się „Samotnia”, ma aż 255 metrów długości, 185 metrów szerokości i 6,5 metrów głębokości. Lustro wody znajduje się na wysokości 1183 m n.p.m. Schronisko stoi 12 metrów wyżej.
Jak dojść do schroniska?
Do schroniska Samotnia można dojść niebieskim szlakiem od Świątyni Wang (co zajmuje ok. 1h) lub zejść od strony Strzechy Akademickiej (co zajmuje ok. 10 minut).