Smogornia to szczyt o wysokości 1489 m n.p.m. mieszczący się na Śląskim Grzbiecie, czyli w głównym grzbiecie Karkonoszy. Na zachodzie łączy się z Tępym Szczytem (1387 m n.p.m.), a na wschodzie z Równią pod Śnieżką. Poszczególne fragmenty Smogorni posiadają swoje własne nazwy, np. Srebrny Upłaz, Čertovo návrší, Čertova louka, czy Stříbrne návrší.
Smogornia – co można zobaczyć podczas wędrówki na szczyt?
Sam szczyt Smogorni nie jest niestety dostępny dla turystów. Nie prowadzi na niego żaden szlak turystyczny, dlatego jest jednym z najrzadziej odwiedzanych masywów karkonoskich. Niemniej jest wart podziwu. Smogornia to szczyt, któremu można przyglądać się z biegnącego pod nim Głównego Szlaku Sudeckiego – czerwony szlak przebiega północnymi zboczami z Przełęczy Karkonoskiej na Przełęcz pod Śnieżką, który swój najwyższy punkt osiąga przy Słoneczniku. Najłatwiej dostać się tu także zielonym szlakiem z Karpacza lub żółtym szlakiem z Borowic.
Od Smogorni odchodzi ku północnemu wschodowi ramię obejmujące takie wniesienia, jak Suszyca, Czarna Góra, Skalnica oraz przełęcz łącząca się z Czołem. Kilkadziesiąt metrów na południe od szczytu przebiega granica polsko-czeska.
Smogornia leży na obszarze Karkonoskiego Parku Narodowego. Jej masyw składa się z granitu kaukaskiego. Na jej południowych stokach występują rozległe gołoborza. Wierzchołek Smogorni prawie w całości porasta kosodrzewina i łąki górskie.
Czym jest Kocioł Smogorni i dlaczego warto go zobaczyć?
Wschodnie zbocza Smogorni poprzecinane są przez polodowcowe kotły Wielkiego Stawu i Małego Stawu. Między Smogornią a Tępym Szczytem znajduje się Kocioł Wielkiego Stawu oraz Kocioł Smogorni, w którym swoje źródła ma Srebrny Potok, jeden z dopływów Podgórnej o długości 2,3 km. Srebrny Potok w całym swoim biegu płynie łagodnie opadajacą, porośniętą lasem doliną w kształcie litery „V”, w kierunku rzeki Podgórnej, do której wpada na wysokości ok. 920 m n.p.m. Powyżej ujścia do Podgórnej tworzy Srebrne Kaskady.
Kocioł Smogorni to tak naprawdę nie jest kocioł polodowcowy, ale nisza niwalna, czyli półkoliste zagłębienie w powierzchni stoku utworzone w wyniku niszczejącej działalności płata śnieżnego, który nie zdołał przekształcić się w lodowiec górski, najczęściej z powodu zbyt małej ilości śniegu.
Kocioł Smogorni powstał w wyniku zalegania pokrywy śnieżnej w górnej części doliny rzecznej. Cały proces miał miejsce w plejstocenie, najstarszej epoce czwartorzędu. Ściany niszy łagodnie opadają, tworząc wąskie i płytkie dno. Zbocza niszy są częściowo porośnięte kosodrzewiną. Rośnie tu również wiele gatunków ziół.
Jakie atrakcje przyrodnicze warto odwiedzić wędrując zboczami Smogorni?
Teren Smogorni zbudowany jest z różnych gatunków granitu, który wykształcił się miejscami w atrakcyjne formacje skalne. Ich nazwy powiązane są najczęściej z ich kształtem lub krążącymi wokół nich legendami. Za powstanie osobliwych form karkonoskich skałek odpowiada w głównej mierze sposób spękania granitu oraz proces jego wietrzenia.
Do najciekawszych formacji skalnych, które możemy podziwiać chodząc zboczami Smogorni zaliczamy:
- Słonecznik – silnie spękana i fantazyjnie uformowana formacja skalna o wysokości ok. 12 metrów, mieszcząca się na wysokości 1423 m n.p.m., na skrzyżowaniu dwóch szlaków turystycznych: czerwonego i żółtego. Jej nazwa nawiązuje do słońca, które pojawia się nad skałą w samo południe.
- Pielgrzymy – największa grupa skalna w Karkonoszach, których wysokość dochodzi do 25 metrów. Można do nich dotrzeć schodząc żółtym szlakiem przy Słoneczniku. Leżą na wysokości 1204 m n.p.m. Występują w nich liczne spękania biegnące w trzech kierunkach. W 1757 roku część najwyższej ze skał została uszkodzona w wyniku uderzenia pioruna. Nazwa Pielgrzymy pochodzi od kształtu skał, które przypominają postacie ludzkie. Zgodnie z lokalną legendą to zamienieni w skały grzeszni pielgrzymi. Dawniej wierzono także, że kociołki wietrzeniowe znajdujące się na skałach wydrążyli poganie, którzy za ich pomocą składali wewnątrz skały ofiary dla swoich bogów.
- Kotki – skałki o wysokości ok. 10 metrów, położone niedaleko Pielgrzymów, na wysokości 1090 m n.p.m. na samym skraju Polany.